Baarle-Hertog (B) en Baarle-Nassau (NL) zijn gemeenten met een bijzondere geografische ligging. De specifieke ligging van Baarle-Hertog – 22 Belgische enclaves als eilandjes verspreid in en omringd door de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau – maakt dat er soms lastige situaties ontstaan door verschillen in wet- en regelgeving tussen beide landen. Zo ervaren de gemeenten Baarle-Hertog en –Nassau (over)last van het jaarlijkse fenomeen vuurwerktoerisme dat veroorzaakt wordt door verschillen in regelgeving tussen Nederland en België.
In België is de verkoop van consumentenvuurwerk 365 dagen per jaar toegestaan. In Nederland slechts de laatste dagen van december. Daarnaast mogen in België bepaalde categorieën vuurwerk wel verkocht mogen worden, terwijl dat in Nederland verboden is. Hierbij is te denken aan vuurpijlen en bepaalde soorten knalvuurwerk. Dit leidt tot vuurwerktoerisme richting Belgische en voornamelijk Vlaamse gemeenten, in Baarle-Hertog zijn 6 vuurwerkwinkels te vinden en is grenspassage moeilijk te handhaven. De vuurwerktoeristen komen veelal uit Nederland en het gaat gepaard met overlast in de (verweven) kernen van Baarle. Het vuurwerktoerisme is de laatste jaren in omvang toegenomen en dat geldt ook voor de gevolgen die daarvan worden ervaren. De gevolgen van dit voorwerktoerisme zijn:
- Verkeershinder in de vorm van filevorming en parkeeroverlast. De hinder zorgt, los van overlast voor bewoners en bezoekers, ook tot beperkingen voor toegankelijkheid van hulpdiensten.
- Naast verkeershinder, aantasting van de leefbaarheid door wildplassen, zwerfvuil, (ongeoorloofd) afsteken van vuurwerk in de dorpsstraten en intimiderend gedrag naar buurtbewoners.
- Omvangrijke veiligheidsrisico’s m.b.t. transport, uitgifte en opslag van vuurwerk binnen de bewoonde omgeving.
In Nederland loopt een politieke discussie over een totaalverbod op de verkoop en het gebruik van consumentenvuurwerk. Daardoor kunnen de verschillen in regelgeving tussen Nederland en België nog groter worden dan ze nu al zijn. Het is aannemelijk te veronderstellen dat in die situatie het vuurwerktoerisme nog verder zal toenemen en dat geldt dan ook voor de gevolgen daarvan voor Baarle-Nassau/Baarle-Hertog en andere gemeenten/dorpen in de grensregio. Wat de verwachtte omvang van die effecten zijn, zal bij het nieuwe wetsvoorstel in Nederland inzichtelijk moeten worden gemaakt, zodat die effecten bij de beoordeling van het wetsvoorstel kunnen worden meegewogen.
Het Schakelpunt bekijkt de grensbelemmering als gevolg van de huidige regelgevingsverschillen en niet toekomstige regelgeving. Maar een eventueel toekomstig totaalverbod in Nederland is wel van belang om mee te nemen bij de analyse van het Schakelpunt naar mogelijke oplossingsrichtingen.
Welke regelgeving ligt ten grondslag
Europees:
- Richtlijn 2013/29 van het Europees Parlement en de Raad van 12 juni 2013 betreffende de harmonisatie van de wetgevingen van de lidstaten inzake het op de markt aanbieden van pyrotechnische artikelen, L 178/27 (EU Pyrorichtlijn)
Benelux Unie:
- Benelux Beschikking M(2022)9 en M(2020)14 betreffende invoering van een pyro-pas
- Benelux Beschikking M(2022)7 betreffende oneigenlijke aanwending van pyrotechnische artikelen
Nederland:
- Besluit van 22 januari 2002, houdende nieuwe regels met betrekking tot consumenten- en professioneel vuurwerk (Vuurwerkbesluit)
- Regeling aanwijzing consumenten- en theatervuurwerk (Ract)
- Algemene Plaatselijke Verordening (APV)
België:
- Koninklijk Besluit van 20 oktober 2015 betreffende het op de markt aanbieden van pyrotechnische artikelen (KB 20 oktober 2015)
- Wet betreffende ontplofbare en voor de deflagratie vatbare stoffen en mengsels en de daarmede geladen tuigen van 28 mei 1956 (Wet van 28 mei 1956)
- Gemeentewet
Status
In analyse
Toelichting bij status
geen
